قوت آن با قوت سوسن زرد برابر و از اذخر قوی تر است .
تخم شربتی گیاهی خودرو، یک ساله و شبیه به ریحان ولی با برگها و تخمهای ریزتر است. ساقههای آن مربع شکل و گلش مایل به قرمز و صورتی است. این گیاه در اوایل بهار در کوهستانها و بیابانها میروید.
تخم این گیاه سیاه شفاف است و وقتیکه در آب ریخته شود بلافاصله حالتی خمیری و لعابدار در آب ایجاد میکند که بسیار لغزنده است و رنگش متمایل به رنگ خاکستری میشود. لعاب این دانهها پس از جذب آب مانند فالوده میشود.
تخم شربتی در حقیقت دانههای گیاه ریحان کوهی است که به علت داشتن ترکیبات لعابدار به صورت محلول در آب (شربت) استفاده میشود. لعاب این دانهها پس از جذب آب به صورت ژلهای درمیآید که میتواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد. تخم شربتی خواص زیادی دارد و اینگونه نیست که فقط برای فصل گرما توصیه شود.
نامهای دیگر این گیاه: بادروج، تره خراسانی، اوقیمن، حوک، بورنگ، صریرا و بادروج ابیض میباشد.
تخم شربتی لاغر میکند
استفاده از تخم شربتی در محلول آب یکی از بهترین مواد برای کم کردن وزن است. دانههای ژلاتینی تخم شربتی بدون آنکه کالری داشته باشد تا مدتها فرد را سیر نگه میدارد و به جای خوردن داروهای زیان آور برای کم کردن اشتها، میتوان از تخم شربتی استفاده کرد.
بیماریهای تنفسی را با تخم شربتی برطرف کنید
این دانه های ریز سیاه رنگ دارای چند خاصیت است که در ادامه ذکر شده است.
* تخم شربتی برای درمان بیماریهای تنفسی مفید است.
* مخلوطی از آن با زنجبیل و عسل در درمان آسم، سرفه، سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت موثر است.
تخم شربتی
دیگر خواص تخم شربتی
* از تخم شربتی برای درمان ناراحتیهای گوارشی مانند درد معده، نفخ، یبوست، سوءهاضمه و بی نظمی کارکرد رودهها استفاده میشود.
* خلق و خوی فرد را خوب میکند، خستگی مفرط ذهنی، تنشهای عصبی، افسردگی، میگرن و مالیخولیا را برطرف میکند.
* از روغنی که با خرد کردن تخمهای شربت به دست میآید، برای درمان عفونتهایی مانند زخم، بریدگی، عفونت مثانه، عفونت پوست و… استفاده میشود.
* در کشور چین، از تخم شربتی برای درمان عفونت، درد معده، گزیدگی مار و حشرات و پایین آوردن دمای بدن استفاده میشود.
* از آن جا که تأثیر ضد اسپاسمی دارد، سیاه سرفه را برطرف میکند.
* در رفع عطش بسیار موثر است.
* مشکل دیگری که دامنگیر دنیا از جمله کشور ما شده فشار خون است که معمولاً بعد از خوردن غذا به ویژه غذاهای پر نشاسته، فشارخون بالا میرود و اگر تخم شربتی همراه غذا خورده شود مواد نشاستهای به تدریج قند موجود در خود را آزاد میکنند و به این ترتیب شما به طور تدریجی انرژی متعادل در طول روز خواهید داشت.
* تخم شربتی دارای مقدار فراوانی پروتئین، آهن، پتاسیم و کلسیم است و در عین حال آنهایی که در جذب کلسیم مشکل دارند بدانند یک ماده معدنی به نام بورون در تخم شربتی باعث انتقال کلسیم به استخوانها میشود.
خواص درمانی و روش مصرف
* عطش: مقداری از تخم شربتی را به شربتی که دوست دارید اضافه کنید و بعد از گذشت حداقل دو دقیقه بنوشید.
* تقویت قلب: تخم شربتی را در عرق بید مشک یا نسترن بریزید و بنوشید.
* تقویت اعصاب: روزانه یک یا دو بار تخم شربتی را در عرق بادرنجبویه مخلوط کنید و آن را با عسل شیرین کنید و بنوشید.
* تنگی نفس، سرفههای خشک: یک قاشق مرباخوری تخم شربتی را در یک لیوان آب ولرم حل کنید و آن را جرعه جرعه بنوشید.
شربت "گیاه راوند" رفع کننده عطش
احمد دانایی کارشناس گیاهان دارویی با اشاره به مصادف شدن ماه مبارک رمضان با یکی از گرمترین ماههای سال که در آن تعریق بدن به شدت بیشتر میشود، افزود: استفاده از نوشیدنیهایی که عطش را رفع و قدرت و توان بدن را افزایش میدهد در این ماه ضرورت دارد.
ترکیب سبز، قهوهای یا خاکستری مشتق از برگ، دانه، ریشه و گل ِ گیاه شاهدانه است که به نام های حشیش، ماری جوانا، علف (GRASS) ، علف هرز(WEED)، مری جین (MARY JANE)، جام (و POT، بنگ، گانجا، شاهدانه و… ) هم معروف است. این ماده رایج ترین ماده غیرقانونی مورد مصرف در جهان است.
گفتنی است روغن زیتون دارای حدود 50 کالری انرژی در هر قاشق چایخوری است که می تواند در اثر زیاد خوردن سبب چاقی در بدن فرد شده و سلامت او را تهدید کند.
ایرج خسرونیا، متخصص گوارش گفت: گرمای شدید هوا موجب شده تا مسمومیت های غذایی در اورژانس و بیمارستان ها به طور چشم گیری افزایش یابد.
وی ادامه داد: غذاهای کنسرو شده، شیر، بستنی، شیرینی خامه ای، ماهی، گوشت قرمز، غذاهای سرخ شده بیشتر در معرض فاسد شدن هستند بنابراین از نگهداری آنها در بیرون از یخچال خودداری و از غذاهای تازه استفاده نمایید.
خسرونیا تصریح کرد: در هنگام مسافرت بهتر است از لبنیات، سبزیجات و میوه های تازه و غذاهای حاضری استفاده کنید و از مصرف آب های مشکوک و غیربهداشتی خودداری کنید.
وی خاطر نشان کرد: از علایم مسمومیت می توان به اسهال، استفراغ، سرگیجه، بی حالی و ضعف، افت فشار خون و گاهی هم تب اشاره کرد و اگر مسمومیت بعد از چند بار بیرون روی و استفراغ بهبود نیافت بهتر است فرد را به بیمارستان منتقل کرده تا تحت درمان قرار گیرد.
وی در خاتمه افزود: آبلیمو و چای نبات فقط می توانند مایعات از دست رفته را جبران کنند و در درمان مسمومیت نقشی ندارند.
نتایج یک مطالعه جدید نشان داد: با مصرف عصاره نعناع، دریافت غذا و وزن بدن در شرایط استرس بهبود مییابد.
استرس با تداخل در عملکرد فیزیولوژیک سیستمهای مختلف باعث بروز تغییراتی در پاسخهای رفتاری از جمله دریافت غذا میشود. با توجه به اثرات نعناع در طب سنتی به عنوان داروی مؤثر روی برخی بیماریها، در مطالعهای اثر نعناع بر میزان دریافت غذا و وزن در شرایط استرس بیحرکتی مورد مطالعه قرار گرفت.
این مطالعه توسط دکتر رضا رحمتی از گروه فیزیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گلستان و همکارانش انجام شد. در این پژوهش، جهت انجام آزمایش موشهای سوری در سه گروه 10 تایی استرس، استرس همراه با تزریق داخل صفاقی عصاره نعناع و گروه کنترل قرار گرفتند. در گروه استرس و استرس همراه با تزریق داخل صفاقی عصاره نعناع (mg/kg 27) موشهای سوری به مدت چهار ساعت در روز برای سه روز تحت استرس بیحرکتی قرار گرفتند. همچنین دریافت غذا و وزن موشها اندازهگیری شد.
یافتهها حاکی از آن است که اختلاف معنیداری در دریافت غذا بین گروههای کنترل و استرس، استرس و استرس به علاوه عصاره نعناع و همچنین بین گروه کنترل و استرس به علاوه عصاره نعناع مشاهده میشود. میانگین وزن گروه استرس و گروه استرس به علاوه عصاره نعناع قبل و بعد از آزمایش اختلاف معنیداری را نشان میدهد.
نتایج این بررسی نشان میدهد که میزان خوردن غذا و همچنین وزن بدن در گروه تحت استرس بیحرکتی در مقایسه با گروه کنترل کاهش مییابد. تجویز عصاره نعناع باعث میشود که دریافت غذا و وزن بدن در شرایط استرس بهبود یابد.
این پژوهش در مجله دانشگاه علوم پزشکی سمنان منتشر شده است.
گیاه تولید کننده آنغوزه به نامهای فارسی خوراکما، آنگوزاکما و کورن کما، بوته ای بزرگ، علفی و چند ساله است که ارتفاع آن گاهی به 2/5 متر میرسد. ساقه آن نسبتاً محکم و ضخیم با سطحی خشن است.
برگهای قاعده بزرگ و ضخیم هستند؛ به طوری که طول آنها تا 60 سانتی متر میرسد. این برگها تقسیمات زیادی دارند به طوری که به قطعاتی (لوب دار) دندانه دار تبدیل میشوند.
گلهای این گیاه زردرنگ هستند و به صورت گل آذین چتری در انتهای ساقه قرار میگیرند.
میوه ها دوفندقه ای، بیضی شکل و تقریباً مسطح میباشند که روی هر کدام پنج خط وجود دارد و کناره ها بال مانند هستند. رنگ میوهها قهوه ای تیره است. از ریشه یا قاعده ساقه این گیاه بر اثر تیغ زدن ماده ای به نام اولئوگم رزین به دست میآید که به آنغوزه مشهور است. آنغوزه ابتدا شیری رنگ است و مزه ای تند و تلخ و نیز بوی بد و متعفنی دارد که تهوع آور است؛ به همین دلیل از قدیم به نام مدفوع شیطان معروف شده است. این گیاه در ایران (استان خراسان، بلوچستان، کرمان و نواحی جنوبی) وجود دارد.
تاریخچه
رزین آنغوزه به عنوان خلط آور، ضدنفخ، ضد اسپاسم روده ای و به صورت شیاف برای بهبود قولنج و همچنین سوسپانسیون آن برای فراری دادن سگ، گربه و دیگر حیوانات وحشی مورد توجه بوده است. مصرف آنغوزه خصوصا در میان آمریکاییهای آفریقایی ادامه دارد. آنغوزه برای درمان سرطان شکم، میخچه، پینه، ادرارآور، مسکن و محرک به کار میرفته است. در درمانهای عامیانه برای قطع قاعدگی، آسم، تشنج، خروسک، جنون و سرطان استفاده میشود. با این حال، اصلیترین کاربرد آن به صورت رایحه در عطریات میباشد.
این گیاه با طعمی قویتر از پیاز یا سیر به شکل گم رزین یا محلول همچنان در دسترس است. در داروخانه ها و فروشگاه های مواد غذایی سالم و محلی نیز به عنوان نگهدارنده یا ادویه به فروش میرسد. گاهی به میزان کم در برخی از شکلاتها، نوشابه ها، چاشنیها و سسها به کار میرود.
ترکیبات مهم
آنغوزه حاوی تعدادی ترپن و مواد محلول در چربی است که هنوز به طور کامل شناسایی نشده اند. همچنین حاوی 20 درصد اسانس، 65 درصد رزین و حدود 25 درصد صمغ میباشد.
رزین آنغوزه به عنوان خلط آور، ضدنفخ، ضد اسپاسم روده ای و به صورت شیاف برای بهبود قولنج و همچنین سوسپانسیون آن برای فراری دادن سگ، گربه و دیگر حیوانات وحشی مورد توجه بوده است.
داروشناختی و اثرات مهم
تاکنون مطالعات کلینیکی برای مشخص شدن اثرات درمانی آن صورت نگرفته است؛ اما در مطالعه ای که بر روی موشهای آزمایشگاهی انجام شده کلسترول سرم را پایین نیاورده است.
استفاده از عصاره الکلی (تنتور) باریجه سمیت سلولی علیه لنفومای سلولهای سرطانی و لنفوسیت های انسانی را نشان داده است.
طریقه و میزان مصرف
* روزانه 0/3 تا 1 گرم در سه نوبت (جمعاً 0/9 تا 3 گرم در روز).
* تنتور: 2 تا 4 میلی لیتر در روز این مقدار را میتوان در دو یا سه نوبت مصرف نمود.
سمیت و عوارض جانبی
مصرف خوراکی آن در بزرگسالان سمیتی نشان نداده است، ولی در کودکان میتواند ایجاد مسمومیت کند. همچنین در حد مصرف درمانی تاکنون عارضه خاصی از آن گزارش نشده، ولی ممکن است در بعضی افراد و یا با مصرف زیاد آن اسهال، نفخ، سوزش هنگام ادرار، سوزش معده، سردرد، گیجی و تشنج ایجاد شود. همچنین، صمغ آن ممکن است درماتیت های پوستی ایجاد کند. با توجه به اینکه آنغوزه دارای خاصیت قاعده آور است، مصرف زیاد آن میتواند موجب سقط شود؛ لذا توصیه میگردد در دوران بارداری و شیردهی مصرف نشود.
همچنین، کومارین های موجود در اولئوگم رزین آنغوزه ممکن است با داروهای ضد انعقاد تداخل کند.
در گزارشی آمده است، مصرف 50 تا 100 میلی گرم آنغوزه در افرادی که مشکل عصبی دارند، باعث تشنج میشود.
موارد منع مصرف
زنان باردار، زنان شیرده و کودکان
مهمترین اثرات گزارش شده
حساسیت زا، ضد درد، ضد چسبندگی پلاکتها، ضدعفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد تومور، تقویت کننده قوای جنسی، ضد نفخ، محرک CNS، هضم کننده، ادرارآور، شیرافزا، خلط آور، قارچ کش، کاهش دهنده پرفشاری خون، مسهل، موتاژنیک، محرک تنفسی، مسکن، تقویت کننده معده، محرک، تقویت کننده رحم و کرم کش.
نکات قابل توجه
1- آنغوزه از گونه های دیگری به دست میآید که مهمترین آنها فرولافوئتیدا و فرولا آلیاسئا هستند.
2- بوی بسیار تند آنغوزه که شبیه سیر میباشد، مربوط به ترکیبات گوگرددار آن است.
3- برای به دست آوردن آنغوزه گیاه از فصل بهار به بعد قسمت پایین ساقه (نزدیک به سطح زمین) و یا اصطلاحاً یقه گیاه را برشهای عمودی یا افقی میدهند تا اولئوگم رزین (آنغوزه) به صورت شیرابه به بیرون تراوش کند. این ماده در مجاورت هوا سفت میشود که پس از سفت شدن آن را جمع آوری میکنند و دوباره گیاه را تیغ میزنند یا محل قبلی را برش دیگری میدهند تا دوباره اولئوگم رزین ترشح کند. این عمل چندین بار و گاهی تا دو ماه از فصل بهار صورت میگیرد. آنغوزه خارج شده به دو صورت اشکی (گرد و کروی با اندازه های مختلف) و توده ای و به رنگهای زرد تا قهوه ای تیره است که هرچه روشنتر باشد مرغوبتر و گرانتر است. همچنین، نوع اشکی آنغوزه مرغوبتر و گرانتر میباشد. آنغوزه مزه ای گس و تقریباً تند و سوزاننده دارد و دارای بوی نامطبوع شبیه ترکیبات گوگرددار است.
4- گرچه آنغوزه استفاده محدودی (آن هم در طب سنتی ایران) داشته، ولی یکی از اقلام مهم صادراتی فرآورده های گیاهی ایران است که خریداران آن را با روشهای پیچیده تجزیه میکنند و ده ها ماده ارزشمند از قبیل اسانس، رزین و صمغ قابل مصرف در صنایع دارویی، بهداشتی، آرایشی و صنعتی از آن به دست میآورند. با توجه به اینکه تهیه آنغوزه پر زحمت و طولانی مدت است، قیمت نسبتاً گرانی دارد.
5- نام عمومی آنغوزه در جهان و در تجارت آزافتیداگم است که در کتب قدیمی منشأ جغرافیایی آن ایران ذکر شده و در گذشته بزرگترین تأمین کننده آن در جهان بوده است. گیاه تولید کننده آنغوزه در بعضی قسمتهای افغانستان نیز وجود دارد؛ ولی وسعت آن در ایران از کشورهای دیگر به مراتب بیشتر است.
خواص آنغوزه به طور خلاصه
1. برای کشتن کرمهای داخل باغچه هنگام آبیاری مقداری آنغوزه را در پارچهای گذاشته و داخل آب جلوی شیلنگ بگذارید.
2. محرک نیروی جنسی است.
3. ادرارآور و ضد سوزش ادرار است.
4. برطرف کننده بلغم است.
5. هضم کننده غذا است.
6. درمان کننده رماتیسم و نقرس و سیاتیک است.
7. برای درد کمر و مفاصل مفید است.
8. درمان کننده امراض سینه از جمله آسم است.
9. دم کرده انجدان رومی تمیزکننده خون کبد است.
10. برای درمان تبها سودمند است.
11. درمان کننده بواسیر
12. برای درمان ذاتالریه، برونشیت و سرفه و سرماخوردگی به کار میرود.
14. خوردن انجدان باعث رفع سموم جانوران سمی میشود.
15. کاهش دهنده فشار خون
کادی یا کدر یا پاندانوس نام یک درختچهاست.
این جنس از تیره کادیها (pandanaceae) است در انگلیسی به نام screw pine مشهور است از ۶۰۰ گونه مختلف گیاهان استوایی درختچهای همیشه سبز تشکیل یافته ا ست.
گونههای این گیاه را به خاطر برگهای زیبایشان که شبیه برگهای آناناس است پرورش میدهند مهمترین گونه زینتی آن که در منازل پرورش میدهند عبارتاند است:
۱-p.veitchii-این گونه بومی پلینزی است ارتفاع و گسترش آن در حدود ۶۰ سانتیمتر است. برگهای ششمشیری، پهن، ناوی شکل در کنار و روی برگهای مرکزی دارای دانههای ظریف خار مانند میباشد. طول آن به شصت سانتیمتر میرسد. رنگ آن سبز تیره با لبه سفید خالص یا نقرهای رنگ است. از خصوصیات این گیاه بوجود آوردن ریشه هوایی است که بصورت مستقیم از گیاه خارج شده و در محیط زیستگاه به طول یک متر میرسد. این وضعیت البته در اطاق بندرت مشاهده میگردد.
نَخل مُرداب (با نام علمی Cyperus alternifolius) گیاهی است از تیره جگنیان (Cyperaceae) از جنس مردابیها (Cyperus).این گیاه علفی بومی باتلاقهای ماداگاسکار و از خویشان نزدیک پاپیروس مصر هاست.این گیاه پنجه کلاغی هم نامیده می شود.