بیماری های دهان و حلق

اثر موضعی آن ها بواسطه وجود موسیلاژها، گلیکوزیدها، بیترها و... بوده و منجر به تمیزی محوطه دهان، افزایش خونرسانی، افزایش حضور عوامل محرک سلولی و دفع سریع تر مواد مضر از موضع می گردد که در نهایت منجر به رفع سریع علائم حاد بیماری و تسریع در روند بهبودی می گردد. گیاهان داروئی که در این رابطه مورد استفاده قرار می گیرند به چهار دسته تقسیم می شوند ...

Demulcents  نرم کننده ها

 
از این گیاهان برای کاهش تحریک در التهابات حاد استفاده می شود. بخصوص در مواردی که التهاب همراه با سرفه خشک و مشکلات بلع باشد. مهم ترین گیاهان این گروه عبارتند از: برگ پنیرک، برگ مریم گلی و ریشه ختمی باید از دم کرده و یا فراورده های تغلیظ شده یکی از گیاهان بالا یا بیشتر  بصورت قرقره و دهان شویه استفاده کرد.

 

 

Topical Antiphlogistics ضد التهاب موضعی

از این گیاهان برای درمان التهاب حاد دهان و حلق و آبسه لوزه استفاده می شود. در مواردی که عفونت حاد لوزه وجود دارد به همراه آنتی بیوتیک و یا به تنهایی می توانند اثر قابل توجهی داشته باشند. مهم ترین گیاهان این گروه عبارتند از: گل بابونه، گل همیشه بهار(آرنیکا) و برگ مریم گلی در درمان التهاب گلو در عفونت های ویروسی و میکربی از بابونه و آرنیکا بصورت قرقره محلول گرم بطور متناوب استفاده می شود. در درمان آبسه لوزه از این دو برای تسریع سرباز کردن آبسه استفاده می شود. در التهاب دردناک زبان از ترکیب گل بابونه و برگ مریم گلی بصورت دهان شویه استفاده می شود.

Astringents

از این گیاهان در درمان بیماری های تحت حاد و مزمن استفاده می شود. در التهابات مزمن زبان و لثه،  التهاب مزمن گلو، ترشحات مزمن پشت حلق افراد سیگاری با استفاده ترکیبی از این گروه و نرم کننده ها علاوه بر بهبود منجر به برگشت بافت مخاطی می گردد که بواسطه افت عملکرد غدد مخاطی از بین رفته بودند. مهم ترین گیاهان این گروه عبارتند از: ریشه علف نقره ای، میوه قره قات، میوه و تخم به در درمان التهاب حاد زبان و آفت زبان از قره قات به تنهایی یا از ترکیب علف نقره ای و آرنیکا استفاده می شود. در بیماری های لثه و پریودنتال از علف نقره ای به تنهایی یا توام با قره قات به صورت موضعی استفاده می شود. در التهابات دهان و حلق از عصاره میوه به یا از لعاب تخم آن استفاده می شود.

 

 

(Tonics) مقوی ها

از این گیاهان در درمان التهابات مزمن زبان و حلق، احساس جسم خارجی(گلوبوس)، خشکی مخاط دهان در افراد مسن و خشکی مخاط در اثر رادیوتراپی و بیماری سیکا (گزروستومی) استفاده می شود. آن ها با بهبود عملکرد غدد بزاقی اثر قابل توجهی در کاهش شدت بیماری دارند. مهم ترین گیاهان این گروه عبارتند از: قنطریون، برگ شبدر و ریشه ژنتیان.

تب خال

برگ های بادرنجبویه اثر مهار کنندگی بر روی ویروس تب خال دارند و بواسطه تانن موجود در این برگ ها اثر ضد عفونی کنندگی موضعی نیز دارند.

معرفی بارهنگ و خواص دارویی آن

بارهنگ (Plantago major L) گیاه چندساله‌ای از تیره بارهنگیان است.

بارهنگ گیاهی است پایا، ظاهراً بی کرک یا کمی کرکپوش با بن و ریشه‌ای کوتاه است. ساقه آن به طول ۷۰-۱۰ سانتی متر، متعدد ایستاده یا خیزان، فاقد شیار، مساوی یا کمی بلندتر از برگ‌ها است. برگ‌های آن تماماً طوقه‌ای، تخم مرغی پهن با ۹-۳ رگبرگ قوی و برجسته، کامل یا در حاشیه سینوسی، بی کرک یا کرکپوش، دارای دمبرگ نسبتاً بلند. گل‌ها سبز متمایل به قهوه‌ای، کوچک مجتمع در خوشه‌های دراز استوانه‌ای. موسم گلدهی گیاه اردیبهشت تا شهریورماه است. دانه‌های این گیاه تیره رنگ، کوچک و تخم مرغی شکل و در میوه‌ای پوستینه که به صورت کپسول تخم مرغی بوده و دارای ۲ خانه و محتوی ۸-۴ دانه‌است قرار دارند. دانه‌ها را از اواسط فصل بهار به بعد جمع آوری می‌نمایند. «Plantain» یک نام هند و اروپایی به معنای «داروی زندگی» است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که این نام نمی‌تواند چیزی دور از حقیقت باشد. بارهنگ گیاهی دائمی است که تصور می‌شود از اروپا و آسیا نشئت گرفته و اکنون در تمام دنیا کشت می‌شود.

بارهنگ به همراه قدومه و به دانه مخلوطی درست می‌کنند که به عنوان نرم کننده سینه و برطرف کننده سرفه وخارش‌های گلو مصرف سنتی دارد. خواص درمانی ریشه، برگ و دانه این گیاه اثر نرم کننده دارد و از آن‌ها به عنوان تصفیه کننده خون، آرام کننده ناراحتی‌های آسم مرطوب، اسهال‌های ساده و ورم مخاط دهان استفاده می‌شود. جوشاندهٌ دانه بارهنگ در رفع بیماری‌های التهابی کلیه و مثانه موثر است. اگر برگ تازه بارهنگ به مدت چند ساعت در آب جوشیده قرار بگیرد، سپس قطعات آن بر روی زخم‌های باز قرار گیرد، نه تنها زخم‌ها را از خطر آلودگی حفظ می‌کند، بلکه سرعت بهبود را باعث می‌شود. جوشاندهٌ ریشه گیاه همراه با عسل، اگر به صورت غرغره مصرف شود، ورم حلق را از بین می‌برد. برگ تازه و له شدهٌ بارهنگ اگر در محل گزیدگی زنبور عسل و پشه مالش داده شود درد را تسکین می‌دهد. میزان مصرف جوشانده ۵۰ تا ۱۰۰ گرم ریشه یا برگ بارهنگ در یک لیتر آب به مقدار سه فنجان در روز مجاز است. این گیاه در جاهای مختلفی می‌روید و انواع مختلفی دارد. معمولاً از دانه‌های این گیاه استفاده می‌شود. از این گیاه برای ناراحتیهای تنفسی استفاده می‌شود و یکی از گیاه‌های لعاب دار و دارای ماده سافورین است. دانه‌های آن را در آب خیس می‌کنند. این گیاه عوارض جانبی ندارد. از برگ این گیاه به وفور استفاده می‌شود و برگ آن خاصیت ضد عفونی کننده دارد و همچنین دانه این گیاه هم خاصیت ضد عفونی کننده و خلط آوری خوبی برای دستگاه تنفسی دارد.

معرفی اسفناج

اسفناج یک نوع گیاه یک ساله با ساق و برگ بسیار لطیف که می‌توان در آش از آن سود جست اسفناح سرشار لوتئین و گزانتین است که این کاروتنوئیدها، از بین برنده مولکول‌های بی ثباتی به نام رادیکال‌های آزاد در بدن هستند قبل از اینکه رادیکال‌های آزاد بتوانند به بدن آسیب برسانند. کاروتنوئیدها در اسفناج و سایر سبزی هایی که دارای برگ سبز پر رنگ هستند، وجود دارند، برخی مطالعات نشان داده‌اند که که آنها می توانند با سرطان دهان، معده و مری مقابله کنند.

معرفی گیاه دارویی اسفرزه

اسفرزه(نام علمی: Plantago psyllium یا Plantago ovata) یکی از گیاهان است و در ایران از جمله در بلندی‌های بالای ۲۵۰۰ متر در استان کهگیلویه و بویراحمد می‌روید.در زبان بلوچی به آن برنجاسک می گویند و این گیاه در بلوچستان ایران و پاکستان به وفور رشد میکند که بلوچها تخم این گیاه را جهت رفع اسهال با ماست مخلوط کرده و به خورد بیمار می دهند که بسیار موثر است.

این گیاه علفی و یکساله، بدون ساقه یا دارای ساقه‌های کوتاه و برگهای باریک، دراز و نوک تیز با سه رگبرگ سراسری در جهت طول برگ، گلهای کوچک آن به صورت سنبله‌های استوانه‌ای یا تقریبا مدور به طول ۵/۱ تا ۳ سانتی متر در راس دمگل ظاهر می‌شوند و محتوی دانه‌هایی به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد هستند. ارتفاع این گیاه به ۱۰ تا ۳۵ سانتی متر می‌رسد. میوه این گیاه پوشینه، شکوفا، دو خانه و محتوی معمولاً یک دانه کوچک، لغزنده و به رنگ قهوه‌ای در هر خانه‌است . این گیاه به حالت خودرو روی چمن‌های خشک، چراگاه‌ها، مزارع رها شده، علف زارها، کنار راه‌ها و جویبارها و بیابان‌های بایر دیده می‌شود.

این گیاه در مرحله رویش بیشتر به آب و هوای خشک و سرد نیاز دارد ولی در طول دوره رسیدن بذر و برداشت نیاز به هوای خشک و آفتابی دارد. کاشت تا برداشت تکثیر بوسیله دانه و در زمین‌های شنی قابل نفوذ، شخم زده و عاری از علف‌های هرز صورت می‌گیرد. برای این کار ابتدا، شیارهایی به عمق ۴ تا ۵ سانتی متر و به فواصل ۶۰ سانتی متر، در زمین ایجاد می‌کنند. سپس دانه‌ها را هنگام بهار در این شیارها می‌کارند و نیز غلطک ملایمی بر روی آنها می‌زنند، تا دانه‌ها از قشر نازک خاک پوشیده گردند. معمولاً پس از نمو دانه‌ها و پیدا شدن گیاهان جوان، فاصله آنها را از یکدیگر به نحوی زیاد می‌کنند که هر پایه از دیگری لااقل ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر فاصله داشته باشد.مقدار بذر مورد نیاز ۵ تا ۷ کیلو گرم در هکتار است. طول مدت جوانه زنی ۷ تا ۱۰ روز می‌باشد. گیاه احتیاجات آبی متوسطی دارد، ۵ تا ۶ آبیاری سبک به دلیل سیستم ریشه‌ای کوچک در طول دوره رویش برای گیاه کافی است، آبیاری دوم باید با یک وقفه ۱۰ تا ۱۵ روزه صورت گیرد. احتیاجات غذایی گیاه پایین است، ۵۰ تا۷۰ کیلو گرم در هکتار کود ازته در دو نوبت، ۲۰ تا ۳۰ کیلو گرم در هکتار کود فسفره و ۲۵ تا ۳۵ کیلو گرم در هکتار کود پتاس برای رشد گیاه کافی است.۶۰ روز پس از کاشت بذر گیاه به گل می‌رود و ۸ تا ۱۷ روز بعد آماده برداشت است. هنگامی که سنبله‌ها به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز در آیند و برگهای پایینی خشک شوند و بیفتند و برگهای بالایی قهوه‌ای رنگ گردند بهترین زمان برداشت است.

اسفرزه دارای اسید گالیک و تانیک و نیز گلیکوزیدی به نام اوکوبین( Aucubine) در قسمت‌های مختلف و مقدار فراوانی لعاب است به طوری که با قرار گرفتن دانه در آب پوسته خارجی آن متورم می‌شود و پس از پاره شدن لعاب از آن خارج می‌گردد. در حدود ۳۰ درصد پوشش دانه اسپرزه را یک ماده جاذب آب تشکیل می‌دهد که موسیلاژ نامیده می‌شود و پس از خیس شدن و جذب آب، لعاب می‌دهد همین که دانه اسفرزه با آب آغشته شد در حدود ۱۰ برابر حجم خودش متورم می‌شود و به شکل لعابی در می‌آید .نرم کننده شکم، ضد زخم روده و معده، ضد حرارت و عطش، ضد اسهال ساده و خونی، ضد خونریزی سینه، نشاط آور و ضد تب و لرز. آن را در آب بریزید و بگذارید بماند و دائم به جای آب خوردن از آب آن میل کنید، اگر دائم جرعه جرعه نوشیده شود گرفتگی صدا که از گرمی و حرارت باشد را برطرف می‌سازد، در موارد کاهش درد و رفع خارش و قطع خونریزی بواسیر نافع است. آن را با عناب در آب بچسبانید و آب آن را صبح ناشتا بخورید و با آب آن بدن را هم بشویید خارش قسمتهای زنانه یا واژینال را برطرف می‌سازد. آب دم کرده آن را بنوشید، مدر است و برای سوزاک مفید می‌باشد. ۲۰ گرم در یک لیوان آب جوشانده و ۴ روز تکرار شود دافع سنگ کیسه صفرا است. اگر اسفرزه را با تخم شربتی و خاکشیر (هر کدام ۱۰۰ گرم) ترکیب کرده و هر روز یک قاشق سوپخوری آن را در ۲ لیوان آب حل کرده مصرف کنیم برای رفع خارش تن و تصفیه خون و باز شدن اشتها مفید است. هر روز صبح، ظهر و شب هر بار یک قاشق شربت خوری از آن را در یک فنجان آبجوش بریزید بعد با نبات شیرین نموده بخورید، اسهال خونی را درمان می‌کند، از خونریزی زیاد و قاعدگی جلوگیری می‌نماید. آن را بو دهید و هر روز بخورید. اسهالهای طولانی و مزمن را درمان می‌کند. لعاب آن را دائم در گلو قرقره کنید و هم جرعه جرعه بخورید، گلودرد را درمان می‌کند و اگر آب آن دردهان نگه دارید برفک و سوختگی و طاول و زخمهای دهان رادرمان می‌کند. آن را بکوبید، بعد با سرکه خمیر نموده و هر روز صبح و شب روی محل ضماد بگذارید سالک را درمان می‌کند.

معرفی گیاه آب تره

  آب‌تَره، (نام‌های دیگر: بولاغ اوتی،علف چشمه، شاهی آبی، ترتیزک آبی) (نام علمی: Nasturtium nasturtium-aquaticum, N. microphyllum) گیاهی دارویی از تیرهٔ شب‌بوها به ارتفاع ۱۰ تا ۶۰ سانتی متر با برگ‌های کوچک به رنگ سبز تیره و گل‌های خوشه‌ای کوچک سفید و ساقه‌های خزنده است که از نقاط مختلف آن ریشه‌های کوچک و سفید خارج می‌شود و معمولاً در کنار جوی‌ها و باتلاق‌ها می‌روید.این گیاه مقدار قابل توجهی آهن، کلسیم و اسید فولیک و کمی هم ویتامین‌های ث و آ دارد.

آهن قابل جذب آب‌تره از اسفناج هم بیشتر است و به همین جهت می‌تواند در بهبود کم‌خونی مؤثر باشد. کلسیم آن نیز بیشتر از شیر و ویتامین ث آن از پرتقال بیشتر است.آب‌تره به صورت وحشی در بسیاری از نقاط آسیا و اروپا می‌روید و انسان‌ها از دوران باستان با آن آشنا بوده و خاصیت‌های درمانی گوناگونی را به آن نسبت می‌دادند.

  این گیاه هم به خاطر این خاصیت‌های دارویی و هم مزهٔ تند خوش‌گوار آن مورد علاقهٔ بسیاری بوده است. کسنوفون فرماندهٔ جنگی و مورخ یونانی از سربازانش می‌خواسته برای تقویت نیروی خود آب‌تره بخورند. وی همچنین در کتاب کورش‌نامه خود در توضیح زندگی پارسیان در مراکز تربیتی آن‌ها به این نکته اشاره می‌کند که آب‌تره از غذاهای اصلی آنان بوده‌است. در مورد کودکان می‌نویسد؛ «غذای عمدهٔ آن‌ها نان و بولاغ اوتی است، که از خانه با خود می‌آورند و فنجانی دارند، که با آن از رودخانه آب می‌آشامند.»و در مورد نوجوانان؛ «غذای دیگر این نوجوانان، جز آنکه ذکر شد، فقط گوشت شکار است یا بولاغ اوتی.»یونانیان و انگلوساکسونها آب‌تره را برای درمان طاسی مصرف می‌کرده‌اند. جرارد (۱۶۳۳) آن را برای درمان یرقان سفید دختران جوان توصیه می‌کرده‌است. فرانسیس بیکن هم خاصیت‌های جادویی همچون جوان کردن زنان سالخورده را به آب‌تره نسبت داده‌است. ایرلندی‌ها هم ارزش خاصی برای آب‌تره قائل بوده و آن را غذای دانایان و فرزانگان می‌دانسته‌اند.

تحقیقات متعددی از اثر ضدسرطانی آب تره حکایت داشته‌است.

در سال ۲۰۱۰ تحقیق در دانشگاه ساوتمپتون نشان داد که تنها پس از چند ساعت از گذشت مصرف حدود ۸۰ گرم آب‌تره، میزان مولکول‌های ضدسرطانی در خون افزایش یافته و از رشد سلول‌های سرطان پستان جلوگیری می‌شود. به این ترتیب این گیاه هم در جلوگیری از رشد سرطان پستان و هم در کمک به بهبودی مبتلایان به این بیماری و جلوگیری از عود آن مؤثر است.
مطالعه‌ای که در ژورنال «همه‌گیرشناسی سرطان» در سال ۱۹۹۵ به چاپ رسید از کاهش پیشرفت سرطان ریه در افراد سیگاری با مصرف منظم روزانه ۵۷ گرم آب‌تره حکایت داشت. مطالعه دیگری در دانشگاه اولستر که در «ژورنال آمریکایی تغذیه بالینی» در سال ۲۰۰۷ به چاپ رسید نشان داده که مصرف ۸۵ گرم آب‌تره در روز به مدت ۸ هفته حدود ٪۲۳ تخریب دی‌ان‌ای گلبول‌های سفید بر اثر سرطان را کاهش می‌دهد. اثر مثبت آب‌تره در افراد سیگاری چشمگیرتر است که این احتمالاً به کمبود آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن سیگاری‌ها مربوط می‌شود.

همچنین مقدار بالای ید در این گیاه آن را برای بهبود فعالیت غدهٔ تیروئید و درمان بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید سودمند ساخته‌است.

از ویژگی‌های دیگر این گیاه مدر بودن، خلط آوری (که آن را برای بهبود سرفه و گلودرد مفید می‌سازد) و داشتن اسیدهای گوارشی (کمک به هضم غذا) است.

نام این گیاه در گویش لری استان فارس(منطقه کامفیروز) «بکلو» می‌باشد و برای بیماریهایی مثل زردی نوزاد استفاده می‌شود.

خواص گلپر

هر یک از ما حداقل یک بار انار یا باقلا را با گلپر خورده‌ایم و بو و مزه آن برای ما آشناست...
این ادویه را چقدر می‌شناسید؟ آیا با خواص آن آشنایید؟ دکتر محمدحسین صالحی سورمقی، متخصص فارماکوگنوزی و استاد دانشکده داروسازی دانشگاه تهران، در مورد این گیاه و خواص تغذیه‌ای و درمانی آن، این‌گونه توضیح داده‌اند.
  آیا این درست است که گلپر یک چاشنی ایرانی است؟

بله، گلپر گیاهی است که فقط در ایران می‌روید و به همین دلیل به «هراکلیوم پرسیکوم» معروف است. تمام گیاهانی که پایان نامشان «پرسیکوم» است، به نام کشورمان ثبت شده‌اند. محل رشد این گیاه بیشتر نواحی مرتفع (1500-2000 متر ارتفاع) و پر آب مثل رودخانه‌های اطراف شمشک، گچسر، دیزین، اوشان و تونل کندوان است و از این مناطق به سایر نقاط ایران ارسال می‌شود. میزان برداشت گلپر به حدی نیست که به خارج از ایران صادر شود.

بهار فصل رویش این گیاه خودرو و وحشی است. برگ‌های گلپر بزرگ و پهن است و قطر آن گاهی از نیم متر هم بیشتر می‌شود. گیاه گلپر از خانواده گیاهان چتری یا جعفری و گل آن بسیار زیبا و شبیه چتر است. قطر این گل‌ها گاهی به بیش از 50 سانتی‌متر می‌رسد. گل‌های سفید رنگ در خرداد و تیر ماه باز می‌شود. شهریور و مهر ماه فصل برداشت دانه‌هاست.
دانه‌های گلپر پهن هستند، بویی نافذ دارند و قطر آن‌ها از 4-6 میلی‌متر بیشتر نمی‌شود. برای برداشت دانه‌ها چترها را می‌چینند و آن‌ها را در یک پارچه می‌تکانند تا دانه‌ها بریزد. برگ و ساقه این گیاه هم بوی نافذی دارد و از ساقه تو خالی آن گرچه مزه تند و تیز و تلخی دارد، ترشی بسیار خوشمزه‌ای درست می‌کنند. دانه‌های گلپر مشابهی از نظر بو و مزه ندارد و از قدیم به دلیل خوراکی بودن و از آنجا که مصرف آن محدودیت و ممنوعیتی ندارد، آن را پودر می‌کردند و به عنوان ادویه مستقیم یا همراه با سایر ادویه‌ها در ترشی‌ها یا در غذاها می‌ریختند.

 دانه‌های گلپر خواص درمانی یا تغذیه‌ای هم دارند؟
بله، گلپر خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدنفخ بالایی دارد و معمولاً همراه با مواد غذایی نفاخ مثل باقلا استفاده می‌شود. دانه‌های گلپر خاصیت تقویت‌کنندگی معده هم دارند و هضم‌کننده خوبی هستند. افرادی که معده ضعیف یا تنبلی دارند، می‌توانند از پودر گلپر به عنوان ادویه در غذا استفاده کنند.
اسانس دانه‌های گلپر خاصیت ضدمیکروبی دارد و همانند سیر و پیاز شوینده معده محسوب می‌شود. از این ادویه به عنوان نگه‌دارنده مواد غذایی از فساد نیز استفاده می‌شود.
متأسفانه با توجه به اینکه این گیاه فقط در ایران آن هم در نواحی خاصی می‌روید، مطالعه چندانی روی اسانس آن انجام نشده و در مورد سایر خواص این گیاه نیز اطلاعاتی در دسترس نیست.

آیا این موضوع درست است که برخی افراد به گلپر حساسیت دارند و با مصرف آن کهیر می‌زنند؟
کلاً گیاهان خانواده جعفری می‌توانند ترکیب‌های کومارینی داشته باشند که برای برخی افراد حساسیت‌زاست و مشکلات نوری روی پوست ایجاد می‌کند. یعنی فردی که به این گیاهان حساسیت دارد، در اثر مصرف یا تماس پوستی با آن‌ها و قرار گرفتن در آفتاب، دچار لک‌های پوستی قهوه‌ای، قرمز یا تاولی می‌شود که گاه خارش دارد. البته درصد کمی از افراد به ترکیب‌های کومارینی حساس هستند اما به هر حال اگر فردی در اولین تماس با گلپر یا سایر گیاهان چتری یا مصرف آن‌ها این نوع حساسیت را مشاهده کرد، دیگر نباید این گیاهان را مصرف کند زیرا با مصرف بیش از یک بار ممکن است حساسیت افزایش یابد و لک‌ها یا تاول‌ها تمام بدن را فرا بگیرند.

 برای نگهداری بلندمدت دانه‌های گلپر باید آن‌ها را پودر کنیم؟
بهتر است دانه گلپر را تا هنگام مصرف پودر نکنیم البته این در مورد تمام دانه‌های گیاهان خانواده جعفری مثل زیره، رازیانه و گشنیز صدق می‌کند زیرا اسانس در دانه گیاهان محبوس است و اگر آن‌ها را در شرایط درست نگهداری کنیم، تا 3-2 سال قابل استفاده‌اند اما وقتی دانه‌ها پودر می‌شود، اسانس آن‌ها به سرعت تبخیر می‌شود و خاصیتش را از دست می‌دهد و دوام آن‌ها در شرایط مناسب نگهداری به 6 ماه می‌رسد. البته بهتر است دانه‌ها را هنگام مصرف یا حداکثر یکی دو هفته قبل از مصرف پودر کرد.

 دانه‌های گلپر را در چه ظرفی و در چه دمایی نگهداری کنیم؟
شیشه‌های رنگی تیره یا ظروف فلزی با در محکم، بهترین ظروف برای نگهداری دانه‌های اسانس‌دار هستند. دانه‌ها را باید در مکانی دور از رطوبت و نور نگهداری کرد. بدترین ظروف برای نگهداری دانه‌های اسانس‌دار، ظروف پلاستیکی است. اندازه ظرف نیز باید با حجم ادویه متناسب باشد زیرا هوای داخل ظرف می‌تواند باعث اکسیده شدن اسانس شود و بو و خاصیت آن را تغییر دهد.

باید ظرف را در یخچال بگذاریم؟
نه، اما بهتر است در مکانی خنک و دور از گرما و رطوبت باشد زیرا گرما باعث از بین رفتن اسانس می‌شود.

 در عطاری‌ها دانه گلپر را یا در گونی می‌ریزند و باز می‌فروشند یا در کیسه‌های پلاستیکی بسته‌بندی می‌کنند. کدام نوع را تهیه کنیم بهتر است؟
اگر دانه‌ها در گونی در معرض گرما یا نور قرار گیرند به مرور زمان کهنه می‌شوند ولی در بسته‌بندی، ماندگاری گلپر بالاتر می‌رود اما پلاستیک بدترین ظرف برای نگهداری دانه‌های اسانس‌دار است زیرا اسانس‌ها پلاستیک را حل و خلل و فرجی ایجاد می‌کنند که با چشم دیده نمی‌شود ولی اسانس از میان آن‌ها تبخیر می‌شود. بهتر است به محض خرید دانه‌ها، آن‌ها را از بسته‌بندی خارج و به ظروف شیشه‌ای رنگی یا فلزی منتقل کرد.

خواص گیاه برباله

خواص گیاه برباله

 گیاه برباله دارای ساقه بزرگ و گره دار و ناصاف و شبیه فریز است .
تخم زیادی دارد .
خوشبو است و زبان را می خارد .
این گیاه ( برباله) در میان برگهایش و نزدیک ساقه گل های بنفش رنگی تولید می کند که شبیه گل بنگ است هرچه خوشبوتر باشد بهتر است .
ساقه های آن از اجزای دیگرش مفیدترند .

قوت آن با قوت سوسن زرد برابر و از اذخر قوی تر است .

نام‌های دیگر برباله : آسارون، برباله، ازاروم، تگر، رادیکس ازارائی و سرانیون می‌باشد.
مزاج :این گیاه گرم و خشک است و شهرت دارد که گرمی آن بیشتر از خشکی است .
۱. طبع آن گرم و خشک است.
۲. برای درمان استسقاء مفید می‌باشد.
۳. برای درمان سیاتیک مزمن استفاده می‌شود.
۴. برای درمان احتقاق کبدی مفید می‌باشد.
۵. برای درمان بیماریهای مثانه مفید است.
۶. برای درمان کلیه مفید می‌باشد.
۷. برای درمان انزال زودرس مفید است.
۸. این گیاه ضد بلغم می‌باشد.
۹. این گیاه قاعده آور است.
۱۰.  برای درمان مفاصل استفاده می‌شود.
۱۱. برای درمان یرقان مفید است.
۱۲. این گیاه نعوض آور است.
۱۳. این گیاه شادی آور می‌باشد.
۱۴. برای گرفتگی مجاری عروق از این گیاه استفاده می‌شود.
۱۵. برای درمان بیماری صرع مفید است.
۱۶. کسانی که امراض ریوی دارند نباید استفاده کنند خانم‌های حامله هم همین طور.
۱۷. ضد فراموشی است.
۱۸. برای تقویت هوش، حافظه و برطرف نمودن فراموشی سنبل‌الطیب، صبر زرد، اسارون، دارچین، مصطکی از هر کدام ۱۰ گرم را آسیاب نموده با ۱۵۰ گرم عسل مخلوط نموده روزی یک قاشق مرباخوری میل شود.
۱۹. برای درمان بیماری عصبی سرد مزاجان و سرگیجه‌ای که از تجمع رطوبات باشد از معجون شماره ۱۸ استفاده شود.
۲۰. اسارون مقوی مغز است.
۲۱. برای لقوه مفید است.
۲۲. برای درمان سیاتیک مفید می‌باشد.
۲۳. برای درمان خواب‌رفتگی اعضای بدن از دمکرده اسارون می‌توان استفاده کرد.
۲۴. برای اسهال ۵ گرم از آن را با شربت عسل مخلوط کرده میل شود.
۲۵. برای تقویت نیروی جنسی اسارون ۲۰ گرم، عسل ۱۰۰ گرم روزی یک قاشق غذاخوری با یک لیوان شیر شتر یا گوسفند میل شود.
۲۶. اسارون برای ریه مضر است، برای رفع آن با مویز خورده‌شود.
۲۷. برای تمام مواردی که گفته شد به صورت دمکرده ۲ گرم در ۱۵۰ سی‌سی ۲۰ دقیقه دم‌کرده روزی ۳ فنجان میل شود.

تخم شربت از قدیم به عنوان یک نوشیدنی سنتی بین ایرانیان جای داشته که علاوه بر رفع تشنگی برای متعادل نگه‌داشتن فشارخون و لاغر شدن بسیار موثر است.

 تخم شربتی گیاهی خودرو، یک ساله و شبیه به ریحان ولی با برگ‌ها و تخم‌های ریزتر است. ساقه‌های آن مربع شکل و گلش مایل به قرمز و صورتی است. این گیاه در اوایل بهار در کوهستان‌ها و بیابان‌ها می‌روید.

تخم این گیاه سیاه شفاف است و وقتی‌که در آب ریخته شود بلافاصله حالتی خمیری و لعاب‌دار در آب ایجاد می‌کند که بسیار لغزنده است و رنگش متمایل به رنگ خاکستری می‌شود. لعاب این دانه‌ها پس از جذب آب مانند فالوده می‌شود.

تخم شربتی در حقیقت دانه‌های گیاه ریحان کوهی است که به علت داشتن ترکیبات لعاب‌دار به صورت محلول در آب (شربت) استفاده می‌شود. لعاب این دانه‌ها پس از جذب آب به صورت ژله‌ای درمی‌آید که می‌تواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد. تخم شربتی خواص زیادی دارد و این‌گونه نیست که فقط برای فصل گرما توصیه شود.

نام‌های دیگر این گیاه: بادروج، تره خراسانی، اوقیمن، حوک، بورنگ، صریرا و بادروج ابیض می‌باشد.

 تخم شربتی لاغر می‌کند

استفاده از تخم شربتی در محلول آب یکی از بهترین مواد برای کم کردن وزن است. دانه‌های ژلاتینی تخم شربتی بدون آنکه کالری داشته باشد تا مدت‌ها فرد را سیر نگه می‌دارد و به جای خوردن داروهای زیان آور برای کم کردن اشتها، می‌توان از تخم شربتی استفاده کرد.

بیماری‌های تنفسی را با تخم شربتی برطرف کنید
این دانه های ریز سیاه رنگ دارای چند خاصیت است که در ادامه ذکر شده است.

* تخم شربتی برای درمان بیماری‌های تنفسی مفید است.

* مخلوطی از آن با زنجبیل و عسل در درمان آسم، سرفه، سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت موثر است.
تخم شربتی

دیگر خواص تخم شربتی
* از تخم شربتی برای درمان ناراحتی‌های گوارشی مانند درد معده، نفخ، یبوست، سوءهاضمه و بی نظمی کارکرد روده‌ها استفاده می‌شود.

* خلق و خوی فرد را خوب می‌کند، خستگی مفرط ذهنی، تنش‌های عصبی، افسردگی، میگرن و مالیخولیا را برطرف می‌کند.

* از روغنی که با خرد کردن تخم‌های شربت به دست می‌آید، برای درمان عفونت‌هایی مانند زخم، بریدگی، عفونت مثانه، عفونت پوست و… استفاده می‌شود.

* در کشور چین، از تخم شربتی برای درمان عفونت، درد معده، گزیدگی مار و حشرات و پایین آوردن دمای بدن استفاده می‌شود.

* از آن جا که تأثیر ضد اسپاسمی دارد، سیاه سرفه را برطرف می‌کند.

* در رفع عطش بسیار موثر است.

* مشکل دیگری که دامن‌گیر دنیا از جمله کشور ما شده فشار خون است که معمولاً بعد از خوردن غذا به ویژه غذاهای پر نشاسته، فشارخون بالا می‌رود و اگر تخم شربتی همراه غذا خورده شود مواد نشاسته‌ای به تدریج قند موجود در خود را آزاد می‌کنند و به این ترتیب شما به طور تدریجی انرژی متعادل در طول روز خواهید داشت.

* تخم شربتی دارای مقدار فراوانی پروتئین، آهن، پتاسیم و کلسیم است و در عین حال آن‌هایی که در جذب کلسیم مشکل دارند بدانند یک ماده معدنی به نام بورون در تخم شربتی باعث انتقال کلسیم به استخوان‌ها می‌شود.
 
خواص درمانی و روش مصرف
* عطش: مقداری از تخم شربتی را به شربتی که دوست دارید اضافه کنید و بعد از گذشت حداقل دو دقیقه بنوشید.

* تقویت قلب: تخم شربتی را در عرق بید مشک یا نسترن بریزید و بنوشید.

* تقویت اعصاب: روزانه یک یا دو بار تخم شربتی را در عرق بادرنجبویه مخلوط کنید و آن را با عسل شیرین کنید و بنوشید.

* تنگی نفس، سرفه‌های خشک: یک قاشق مرباخوری تخم شربتی را در یک لیوان آب ولرم حل کنید و آن را جرعه جرعه بنوشید.

شربت گیاه راوند

شربت "گیاه راوند" رفع کننده عطش

یک کارشناس گیاهان دارویی ،گفت: شربت "گیاه راوند" نوشیدنی است که علاوه بر رفع عطش، قدرت ایستایی بدن را در طی روز، افزایش داده و سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت و سم زدایی می‌کند.

احمد دانایی کارشناس گیاهان دارویی  با اشاره به مصادف شدن ماه مبارک رمضان با یکی از گرم‌ترین ماههای سال که در آن تعریق بدن به شدت بیشتر می‌شود، افزود: استفاده از نوشیدنی‌هایی که عطش را رفع و قدرت و توان بدن را افزایش می‌دهد در این ماه ضرورت دارد.

وی شربت گیاهی راوند را یک شربت مفید برای ایام روزه داری عنوان کرد و گفت: این شربت از عصاره چندین گیاه نظیر عصاره چای سبز، عصاره دارچین، برگ به لیمو و... تشکیل شده و به علت دارا بودن اسید گلورونیک، سیستم ایمنی بدن را افزایش می‌دهد.

دانایی همچنین گفت: شربت راوند به دلیل دارا بودن نوعی آنتی بیوتیک قوی باعث می‌شود که مواد زائد و سموم بدن دفع شود.

این کارشناس طب سنتی با بیان اینکه یکی از بیماری‌های شایع در ماه رمضان که از کمبود آب و املاح معدنی در بدن ایجاد می‌شود تنبلی روده است، افزود: شربت راوند به دلیل دارا بودن اسید گلورونیک، املاح معدنی، اسید سیتریک، ویتامین‌های گروه B ,و... در درمان این بیماری و جلوگیری از ابتلا به آن نقش مهمی را ایفا می‌کند.

وی ادامه داد: از آنجا که طعم شربت راوند ترش مزه است، افراد بنا بر ذائقه خود می‌توانند آن را باعسل طبیعی شیرین کنند.

دانایی خاطرنشان کرد: در روزهای عادی بهترین زمان مصرف این شربت قبل از صبحانه و عصرها است اما برای افراد روزه‌دار 30 دقیقه بعد از صرف افطار و در مرحله دوم بعد از وعده سحر زمان مناسبی برای نوشیدن این شربت گیاهی است.

وی اظهار کرد: مقدار مصرف معمول این شربت در هر وعده یک استکان معمولی است.

این کارشناس طب سنتی با اشاره به دیگر فوائد گیاه راوند افزود: جلوگیری از ریزش موها، چین و چروک پوست و سخت شدن رگها، مفاصل و عضلات از دیگر فوائد این گیاه دارویی است.

همه چیز در مورد حشیش

ترکیب سبز، قهوه‌ای یا خاکستری مشتق از برگ، دانه، ریشه و گل ِ گیاه شاهدانه است که به نام‌ های حشیش، ماری جوانا، علف (GRASS) ، علف هرز(WEED)، مری جین (MARY JANE)، جام (و POT، بنگ، گانجا، شاهدانه و… ) هم معروف است. این ماده رایج ‌ترین ماده غیرقانونی مورد مصرف در جهان است.

از هزاران سال پیش می‌دانستند که حشیش اثرات نشئه ‌آور دارد. هردوت مورخ یونانی (قرن پنجم قبل از میلاد) قبیله چادرنشینی را توصیف کرده است که دانه‌ های شاهدانه را روی منقل سرخ کرده و با سردادن هلهله شادی از چادر خارج می‌شدند. حشیش نام مختصر بوته شاهدانه است. تمام اجزای این گیاه خاصیت روانگردان دارد که از بین آنها 9 – تترا هیدروکانابینول (THC -9) فراوان تر از همه است.

قوی‌ ترین انواع حشیش از سرشاخه‌ های گلدار گیاه یا از ترشح رزینی قهوه‌ای مایل به سیاه خشک شده برگ‌های آن که HASH یا HASHISH نامیده می ‌شود، به دست می ‌آید. برگ های خشک گیاه شاهدانه را داخل سیگار ریخته و آن را دود می ‌کنند.

در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم اثرات ضد درد، ضد تشنج و خواب آور حشیش شناسایی شده بود. در دهه چهارم قرن بیستم این ماده جزو سیستم دارویی آمریکا به حساب می‌آمد. بیش از ۴۰۰ ماده شیمیایی در گیاه حشیش وجود دارد که ۶۰ درصد آنها از لحاظ شیمیایی با THC-9 در ارتباط است.

حشیش

منشا تولید: بوته شاهدانه ( Cannabis )
انواع رایج: بنگ، گراس (علف)، ماری جوانا، چرس، جوینت، مری جین، داگا و سین سمیلا (قوی ترین نوع حشیش)
نحوه مصرف: تدخین و خوردن

حشیش چگونه مصرف می‌ شود؟

حشیش به صورت سیگار تدخین می‌ شود که به آن سیگاری، JOINT و ناخن (NAIL) هم می‌ گویند. با تدخین حشیش اثرات نشئه آور آن ظرف چند دقیقه ظاهر شده و حدود ٣٠ دقیقه بعد به اوج می‌ رسد و ٢ تا ۴ ساعت دوام می آید. برخی اثرات حرکتی و شناختی ۵ تا ١٢ ساعت طول می‌ کشد.

عوارض حاصل از مصرف چیست؟

میزان اثرات این ماده بر افراد به عوامل زیر بستگی دارد:
١ – تجربیات قبلی فرد در مصرف این ماده
٢ – میزان ماده THC در سیگاری
٣ – انتظارات فرد از نحوه ایجاد عوارض
۴ – محل مصرف آن
۵ – همراهی مصرف حشیش با مصرف سایر مواد مثل الکل و …

بعضی افراد ذکر می‌کنند که پس از تدخین حشیش (ماری جوانا) هیچ احساسی ندارند و بعضی احساس سبکی و سرخوشی می‌کنند. بعضی افراد دچار افزایش اشتهای شدید و تشنگی شدید می‌ شوند. در صورت مصرف میزان زیاد ماری‌ جوانا، فرد مصرف کننده دچار اضطراب و افکار پارانوئید می‌ شود.

شایع ترین اثرات پس از مصرف حشیش عبارت اند از:

١ – اتساع عروق خونی ملتحمه چشم (قرمزی چشم)
٢ – افزایش ضربان قلب (تاکی کاردی خفیف)
٣ – افت فشارخون وضعیتی در دوزهای بالای مصرف
۴ – افزایش اشتها که اشتهای گاوی نامیده می ‌شود
۵ – خشکی دهان
۶ – حملات حاد اضطراب

عوارض کوتاه مدت مصرف:

١ – اختلالات حافظه و یادگیری
٢ – اختلال در حواس بینایی، شنوایی و لامسه. مسمومیت با حشیش، اغلب حساسیت فرد مصرف کننده را نسبت به محرک ‌های بیرونی بالا می‌ برد و جزئیات تازه‌ای را آشکار می‌کند. فرد رنگ ‌ها را غنی‌ تر و عمیق‌ تر از گذشته حس می ‌کند.
٣ – اختلال درک زمان و مکان
۴ – اختلال در قدرت تجزیه و تحلیل مغز
۵ – اختلال تعادل و مهارت‌ های حرکتی. به علت اختلال در مهارت‌ های حرکتی، افراد مصرف کننده تا ١٢ ساعت پس از مصرف نباید رانندگی کنند.
۶ ـ اختلال خواب و فعالیت جنسی که از چند روز تا چند هفته پس از مصرف از بین می ‌رود

عوارض بلند مدت مصرف:

١ – آتروفی (تحلیل) بافت مغزی
٢ – استعداد تشنج
٣ – آسیب ژنتیکی که فرزندان فرد را مبتلا به ناهنجاری های مادرزادی می ‌کنند
۴ – اختلال فعالیت ایمنی بدن
۵ – تغییر غلظت هورمون های جنسی مردانه و زنانه ( بی‌ نظمی قاعدگی )
۶ – اختلالات اضطرابی- توهم- هذیان و دیوانگی
[در افراد با زمینه قبلی احتمال رخداد آنها بیشتر است].
٧ – استعداد ابتلا به سرطان ریه که به علت وجود هیدروکربن های سرطان‌زا در دود سیگاری می ‌باشد.
٨ – فقدان انگیزه در فرد برای استمرار کارهای روزمره به طوری که فرد مصرف کننده فاقد نیرو، بی‌ حال و ظاهراً‌ تنبل است.
در افرادی که حشیش مصرف می‌ کنند، استعداد اعتیاد به سایر مواد روان‌ گردان بیشتر است.

نشانه‌های ناشی از ترک:

وابستگی به حشیش، روانی و غیر جسمی است. نشانه‌ های ناشی از ترک در معتادین محدود به افزایش تحریک ‌پذیری، بی‌ قراری، بی ‌خوابی، بی ‌اشتهایی و تهوع خفیف است و همه این نشانه‌ ها هنگامی بروز می‌ کنند که شخص به طور ناگهانی مصرف مقادیر زیاد حشیش را قطع کند.

درمان اعتیاد:

شامل پرهیز از مصرف  و حمایت روانی فرد می ‌باشد. از داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی نیز استفاده می ‌شود

کاربرد درمانی حشیش:

فرآورده های دارویی حشیش مانند سایر مواد دخانی، کاربردهای درمانی نیز دارد و در درمان بی‌اشتهایی افراد مبتلا به ایدز، تهوع شدید ناشی از درمان با داروهای شیمی درمانی، و درمان میگرن استفاده می ‌شود.